
काठमाण्डौ।हिन्दू धर्मअनुसार, साताको प्रत्येक दिन कुनै न कुनै देवी-देवतासँग सम्बद्ध रहन्छ। मंगलबार (मंगलवार) विशेष रूपमा मंगल ग्रह (Mars) सँग सम्बन्धित मानिन्छ। ‘मंगल’ शब्दको अर्थ शुभता हो, जसले यस ग्रहलाई शुभताको प्रतीकका रूपमा पूजनीय बनाएको छ। ज्योतिषशास्त्रअनुसार, मंगल ग्रह शक्ति, साहस, सहनशीलता तथा ऊर्जा प्रदान गर्ने शक्तिशाली ग्रह मानिन्छ। यही कारणले मंगलबारलाई विभिन्न शक्तिशाली देवी-देवताहरूको पूजा गर्न उपयुक्त दिनका रूपमा लिइन्छ।
भारतका विभिन्न क्षेत्रहरूमा मंगलबारका दिन भिन्न-भिन्न देवी-देवताहरूको आराधना गरिन्छ। कतिपय स्थानमा यो दिन शक्ति (मातृशक्ति) का रूपमा दुर्गा, काली, राजराजेश्वरी लगायतका देवीहरूको पूजा गरिन्छ। दक्षिण भारतमा विशेष गरी शक्तिशाली देवता मुरुगन (सुब्रह्मण्य) को आराधना गर्ने चलन रहेको छ।
अन्य स्थानहरूमा भने मंगलबारको दिन भगवान गणेश तथा हनुमानको पूजा गरिन्छ। अधिकांश भक्तजनहरू मंगलबारका दिन मन्दिर भ्रमण गरेर देवी-देवताहरूको आराधना गर्ने परम्परा अनुरूप पूजापाठ तथा उपवासमा संलग्न हुने गर्दछन्। भारतका विभिन्न भागहरूमा धार्मिक परम्पराहरू फरक भए तापनि साताका प्रत्येक दिन विशेष ऊर्जा र भावना बोकेको मानिन्छ, जसअनुसार सम्बन्धित देवी-देवताहरूको पूजा गरिन्छ।
अगजानन पद्मार्कं गजाननं अहर्निशम्।
अनेकदंतं भक्तानां एकदन्तं उपास्महे॥
१. जस्तै सूर्यका किरणहरू कमललाई फुलाउँछन्, त्यस्तै पार्वतीको मुखकमल पुत्र गणेशलाई हेर्दा झन् ज्योतिमय हुन्छ।
तपाईं जो भक्तजनहरूको लागि रातदिन वरदान प्रदान गर्ने एकदन्त भगवान हुनुहुन्छ, हामी तपाईंको उपासना गर्दछौं।
२. जसरी माता गौरी (पार्वती) को कमलजस्तो अनुहारको कान्ति सधैं आफ्ना प्रिय पुत्र गणेशमाथि रहन्छ,
त्यसरी नै एकदन्त भगवान श्रीगणेशको कृपा सधैं उहाँका भक्तजनहरूमाथि रहन्छ, जसले गहिरो भक्ति भावले उहाँको उपासना गर्छन्।
मंगलबारको व्रत तथा पूजा गर्नाले विशेष गरी शक्ति, साहस, धन, समृद्धि तथा कल्याण प्राप्त हुने धार्मिक विश्वास रहँदै आएको छ।
सम्पादक:
लोकेन्द्र भण्डारी
समाचार संयोजक:
सुनिल आचार्य
रिपोर्टर:
अनिता बिष्ट
सरोज वोलखे