जथाभावी सवारी पार्किङ्ग गर्दा सडकमा अस्तव्यस्तता बढ्यो, हिँड्नै सकस्

काठमाडाैँ । देशैभर र उपत्यकाको सडकमा गुड्ने सवारी साधनको चाप बढ्दो छ । चाहे दुई पाङ्ग्रे सवारी साधन होस् चाहे चार पाङ्ग्रे । सार्वजनिक सवारीमा सिन्डिकेट छ । निजी गाडी किन्नेको चाप किराको संख्या बढेझैँ बढेको छ । करिब ३७ लाख सवारी साधन यातायात व्यवस्था विभाग अन्तर्गत दर्ता भएका छन् ।

सार्वजनिक सवारी साधनले राम्रो सेवासुविधा दिन सक्दैन् । बाटोमा गुडेको सार्वजनिक यातायात सबै थोत्रा, पुराना छन् । सरकारले तोकेको भन्दा बढी भाडा तिर्दा पनि राम्रो सेवासुविधा यात्रुले पाएका छैनन् । सार्वजनिक सवारी साधनहरु प्रविधिमैत्री छैनन् । चालक स्वचालकलाई मन लागेको ठाउँमा गाडी घण्टाैँ रोकिदिन्छन् ।

यात्रुलाई आफ्नो काममा जान ढिला भइरहेको बेला घण्टौँ सवारी साधन रोकेर दिकदार बनाउँछ । जसको कारण नेपालमा निजी सवारी साधनको खरिददर ह्वात्तै बढेको छ । सबै जना आफ्नो सेवासुविधाको बारेमा मात्र सोच्ने हुन् । निजी सवारी साधनको खरिददर रातमा तिन गुणा र रातमा दश गुणा बढेको छ ।

निजी सवारी साधनमा सर्वसाधारणहरुको आर्कषण बढ्नुको कारण हो – सरकार । सरकारको कमकमजोरीको कारणले पनि निजी सवारी साधन किन्नतर्फ युवाहरुको ध्यान गएको हो । सरकारले यातायात व्यवसाय चलाउनुपर्ने ठाउँमा यातायात व्यवसायीले सरकार चलाए ।

यसको नतिजा अहिले सरकारसंगै सर्वसाधारणले पनि भोग्नुपरेको छ । पहिलेपहिले कुकुरले पुच्छर हल्लायो भन्ने विषयमा खुब चर्चा हुन्थ्यो । तर हाम्रो देशमा पुच्छरले कुकुर हल्लाएजस्तो परिस्थिति आएको छ । निजी सवारी साधनको चाप थेग्नसक्ने अवस्था छैन् ।

सडकले नै निजी सवारी साधनको चाप थेग्न सकेको छैन् । निजी सवारी साधनको संख्या बढ्दो छ । जसको कारण उपत्यकाको सडक अस्तव्यस्त देखिएको छ भने ट्राफिक व्यवस्थापनमा निकै कठिनाइ भएको छ । निजी सवारी साधन किन्ने हानाथाप बदढै गएकोले पनि ट्राफिक जाम निकै बढेको छ ।

निजी सवारी साधन किनेर दर्ता गर्नेको संख्यापनि उत्तिकै बढेको छ । निजी सवारी साधन किन्दा अटोशोरुमहरुलाई त फाइदा भएको होला तर राज्यले घाटा व्यहोर्नु परेको छ । निजी सवारी साधन किन्ने होडबाजीले गर्दा कतिले बैंक फाइनान्सबाट ऋण लिएर सवारी साधनमा लगानी गरेको छन् ।

सानो व्यापार व्यवसाय हुने र सानोतिनो जागिर गर्नेले पनि बैंक फाइनान्सबाट लोन लिएर निजी सवारी साधन खरिद गरेको छन् । जसले निजी सवारी साधन किन्दै छ उसले सवारी किन्ने रकम कहाँबाट ल्यायो ? उसलाई निजी सवारी साधनको जरुरत किन पर्यो । उसको आम्दानीको स्रोत के हो ?

निजी सवारी साधन खरिद गर्ने त्यो कहाँ लगेर पार्किङ्ग गर्ने यसको डाटा सरकारसंग हुनैपर्छ । आफ्नो फाइदाको लागि निजी सवारी साधन खरिद गर्ने अनि पार्किङ्ग चाहिँ बिच रोडमा लगेर गर्ने । अटोशोरुमहरु पनि राज्यलाई राजस्व छली गर्दै विज्ञापन गरि महँगोमा सवारी साधन बिक्री गर्छन् । दुई पाङ्ग्रे मात्र नभई चार पाङ्ग्रे पनि हो ।

बाटोमा सवारी साधन पार्किङ्ग गर्छन् । बाटो हिँड्ने मान्छलाई अप्ठयारोमा पारिदिन्छन् । नेपालमा सवारी साधनहरु निर्माण हुँदैन । नेपालको सडकमा अहिले जति पनि सवारी साधन गुडिरहेको छन् । यी सबै अन्य मुलुकबाट आयात गरिएको हो ।

जसको कारण नेपाली मुद्रा पनि अन्य देशमा गइरहेको छ । सवारी साधन त आयात भयो । सवारी साधन यत्तिकै गुड्दैन् । पेट्रोल पनि चाहिएला । पोट्रोलपनि बाहिरबाटै आयात गर्नुपर्छ । यसबाट विचार गराैँ नेपालको अर्थतन्त्रमा कत्रो धक्का परिरहेको छ ।

विगतदेखि वर्तमानसम्म नै नेपालीहरुले अरु देशलाई धनी बनाउन अहम भूमिका खेलेका छौँ । सवारी साधन दुर्घटनामा परेर दैनिक १० जनासम्मको मृत्यु हुने गरेको छ । कारण सवारी साधन चलाउन ज्ञानको अभाव, अत्यधिक सवारी साधनको चाप इत्यादि ।

सवारी साधन किन्ने बढ्दो होडबाजीले गर्दा राज्यले पनि क्षति व्यहोर्नुपरेको छ भने सवारी साधन दुर्घटनामा परेर ज्यान गुमाउनेको परिवारले पनि आफ्नो बृढेसकालको सहारा गुमाउनुपरेको छ ।

सडकले थेग्न सक्ने क्षमता भन्दा बढी सवारी साधन बाटोमा गुड्छन् । सडक नै भासिने हो कि जस्तो भइसकेको छ । प्रदूषण पनि त्यतिकै बढेको छ । अहिले एउटै घरमा निजी सवारी साधन कम्तीमा पनि ५ ओटासम्म हुन्छ । घरबेटीको सवारी पार्क गर्ने कि भाडा बस्नेको । ठाउँ नपुगेर बाटोमा पार्किङ्ग गरेका छन् ।

सार्वजनिक सवारी साधनले यात्रुलाई राम्रो सेवासुविधा दिएको भए अहिले उपत्यकाको सडकमा यत्रो निजी सवारी साधन गुडेको हुँदैन् थिए होलान् । यातायात व्यवस्था विभाग र यातायात मन्त्रालयलेपनि सार्वजनिक सवारी साधनमा भएको बेतिथि हटाउन सकेको भए ट्राफिक व्यवस्थापनमा यत्रो कठिनाइ पनि हुँदैनथ्यो ।

घर बनाएको छन् । अन्डरग्राउण्ड पार्किङ्ग छैन् । अनि कहाँ लगेर सवारी पार्किङ्ग गर्नु । जो सुकै होस् सबैले आफ्नो सवारी साधन बाटोमा पार्किङ्ग गरेको छन् । यस्तो अवस्थामा बाटो हिँड्ने पैदल यात्रुलाई बाटो हिँड्नमा निकै कठिनाइ आएको छ ।

फुटपाथमा सवारी साधन पार्किङ्ग गरेको छ । अनि सर्वसाधारण चाहिँ बिच रोडबाट हिँड्न बाध्य छन् । जसको कारण दुर्घटना बढेको छ । तरपनि महानगरपालिकाको ध्यान गएको छैन् । फुटपाथमा सवारी साधन पार्किङ्ग गरेको पनि पनि टाइम हेरेर पैसा लिने गरेको पाइएको छ ।

सर्वसाधारण हिँड्ने बाटोमा गाडी पार्किङ्ग गर्ने, पैदल यात्रुलाई दुर्घटनामा पारिदिने । सरकारले पैदल यात्रु ओहोरदोहोर गर्न बनाएको फुटपाथ निजी सवारी साधन पार्किङ्ग गरि कमाइ खाने भाँडो बनाएका छन् । त्यही पनि महानगरपालिका र ट्रााफिक महाशाखा के हेरेर बसेको छ ?

कि त महानगरपालिका र ट्राफिक महाशाखाले बाटोमा पार्किङ्ग गरेर कमाउने ठगहरुसंग पैसा खाएको छ ? हैन भने कारबाही गर्नुपर्दैन् । सवारी साधन जथाभावी पार्किङ्ग गरेका छन् । बिल दिएको छैनन् । आफ्नो मर्जी अनुसार मूल्य राखेका छन् । जनतालाई दुःख दिएका छन् ।

तैपनि सरकार मौन बसेको छ । हुन पनि सरकार पनि पैसामा बिकेको छ । अहिलेको सरकार गरिब जनताको लागि होइन पुँजीपति वर्गको लागि बनेको सरकार हो । जथाभावी सवारी साधन पार्किङ्ग गर्दा शहर नै अस्तव्यस्त देखिएको छ । भीडभाड अत्यन्तै बढेको छ । ट्राफिक जामले पनि विस्तृत रुप लिएको छ ।

सरकारले बनाएको फुटपाथ व्यापार गरि कमाइ खाने भाँडो भएको छ । यसरी सडकको छेउछाउ सवारी पार्किङ्ग गर्न दिन नहुने हो । महानगरपालिका र ट्राफिक महाशाखाले जथाभावी सवारी साधन पार्किङ्ग गर्नेलाई कारबाही गरेको छैन् । कारबाही मात्र होइन् जरिवाना पनि तिराएको छैन् ।

सडकको छेउछाउ गाडी पार्किङ्ग गरेर पैसा कमाउने धन्दा बन्द गराउनु पर्छ । ट्राफिक प्रहरीले पनि जथाभावी सवारी पार्किङ्ग गरेको सवारी साधनलाई उठाएर कारबाही गरेको छैन् । अन्ततः महानगरपालिका कै संरक्षणमा त जथाभावी पार्किङ्ग गरेको सवारी साधन नहटाएको त होइन् ?